بازخوردهای تصحیحی و پاسخ به آن‏ها در کلاس‏ های فارسی‏ آموزانِ خارجی

طبق نظر بسیاری از محققین، بازخوردهای تصحیحیِ شفاهی در تسهیل و تسریعِ فرایند یادگیری زبانِ دوم نقش مهمی دارند و بررسی آن ها نیز به لحاظ این که از نوع پژوهش های غیررسمی (تحقیقات درون­کلاسی) محسوب می شوند بسیار حائز اهمیت می­باشد؛ همچنین، به دلیل میدانی بودن و نزدیک بودنِ مشاهده گر به محیط واقعی آموزش، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار هستند. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، شناسایی انواع خطاهای زبان آموزان، انواع بازخوردهای مدرسان به خطاها و پاسخ های فوری زبان‏آموزان به آن بازخوردها و نیز تعیین بیشترین و کمترین بسامد آن ها در کلاس های آموزش زبان فارسی به عنوان زبان دوم براساس الگوی لیستر و رانتا (1997) می باشد. به این منظور، پنج کلاس فارسی آموزی در سطوح مقدماتی، میانی و پیشرفته و نیز شرکت کننده هایی متشکل از 5 مدرس ایرانیِ زبان فارسی و 57 فارسی آموز با ملیت های مختلف از طریق نمونه گیری احتمالی از نوع طبقه ای انتخاب شدند. در این پژوهش، 3420 دقیقه مشاهده ی کلاسی صورت گرفت که پس از متناسب­سازی داده­ها،1620 دقیقه از آن ها به متن نوشتاری تبدیل شد. سپس انواع بازخوردهای مدرسان، انواع خطاهای فارسی‏آموزان و نیز، انواع پاسخ‏های فوری آن‏ها به بازخورد‏ها مشخص، و از نرم افزارهای رایانه ای مخصوصی برای تحلیل داده ها و طراحی «نمودار گردشیِ توالی اصلاح خطا» استفاده شد. پس از بررسی داده ها، معلوم شد که این پژوهش، از لحاظ بیشترین نوع بازخورد ارائه شده، یعنی «تصحیح غیرصریح» و نیز بیشترین پاسخ دهی فارسی آموزان به نوع بازخورد، یعنی بازخورد «فراخوانی»، با پژوهش لیستر و رانتا (1997) همسو بوده، اما در مورد کم بسامدترین بازخورد و نیز کم بسامدترین پاسخِ آنیِ زبان آموز به بازخورد مدرس، با پژوهش لیستر و رانتا (1997) همسو نبوده است